Cúng rằm là một nghi lễ truyền thống của người Việt Nam diễn ra vào ngày rằm (ngày trăng tròn) – ngày 15 trong âm lịch hàng tháng.
Ý nghĩa của ngày rằm âm lịch
Ngày rằm là ngày trăng tròn đầy đủ ánh sáng trong chu kỳ tuần trăng của lịch âm dương. Trong văn hóa Việt Nam, ngày rằm có ý nghĩa thiêng liêng và liên quan mật thiết với các truyền thống và lễ hội Phật giáo. Đây là ngày được xem là thời điểm thuận lợi để tổ chức các nghi lễ cầu nguyện và dâng lễ vật cúng thần linh, tổ tiên.
Chu kỳ trăng trong lịch âm lịch có tính tâm linh sâu sắc trong đạo Phật, biểu tượng cho sự hoàn thiện và tỉnh thức tinh thần. Ngày rằm trăng tròn là thời điểm đáng kính trọng để con người rỡ rang tâm hồn và gần gũi với các lực lượng phi tục trên con đường tu tập.
Chuẩn bị cho bài cúng
Để cử hành nghi lễ cúng rằm một cách trang nghiêm, cần chuẩn bị các lễ vật sau:
- Hương: Nhang trầm, nhang đàn
- Đèn: Đèn nến, đèn dầu
- Hoa: Hoa tươi (đặc biệt là hoa sen)
- Trà: Trà thơm ngon
- Quả: Trái cây tươi ngon theo mùa
- Mứt, bánh kẹo
- Tiền vàng mã: Giấy tiền lẻ để lạy
- Lễ chay (đậu hũ, rau củ, mứt) hoặc lễ mặn (thịt gà, giò, nem)
Hương tượng trưng cho lòng thành kính, đèn là ánh sáng minh triết, hoa đại diện vẻ đẹp tâm linh. Trà mang ý nghĩa thức tỉnh, quả biểu trưng cho sự trường thọ và may mắn. Mứt, bánh ngụ ý sự ngọt ngào trong cuộc sống. Tiền vàng mang tâm thành hiếu kính. Lễ vật chay hay mặn thể hiện tấm lòng thành kính.
Chọn bài văn khấn phù hợp
Có nhiều loại Văn Khấn khác nhau tùy thuộc vào mục đích cúng bái:
- Văn khấn thần linh: Kính dâng lễ vật, bày tỏ lòng thành kính, biết ơn và cầu xin sự che chở của các vị thần linh. Cầu mong gia đạo bình an, mọi sự tốt lành.
- Văn khấn tổ tiên: Kính dâng lễ vật, bày tỏ lòng thành kính và biết ơn đối với tổ tiên. Cầu mong tổ tiên phù hộ độ trì cho con cháu sức khỏe, bình an, may mắn, tài lộc.
- Ngoài ra còn có văn khấn thần tài: cầu may mắn, tài lộc.
Thực hiện lễ cúng
Nghi thức cúng ngày rằm gồm các bước sau:
- Bày bàn thờ gồm hương, nến, hoa tươi, quả, trà, mứt bánh và lễ vật chay/mặn.
- Thắp nhang và đốt nến trên bàn thờ.
- Lạy ba lạy dâng các lễ vật với tâm thành kính.
- Đọc to Bài Văn Khấn một cách trang nghiêm, cung kính.
- Lạy ba lạy cuối cùng tỏ lòng thành kính để hoàn tất nghi lễ.
Mẫu văn khấn ngày rằm
Dưới đây là mẫu văn khấn ngày rằm chuẩn nhất theo cổ truyền Việt Nam, bạn có thể lựa chọn văn khấn phù hợp với nghi lễ của mình.
Văn khấn thần linh ngày rằm
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười Phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ chư vi Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Thần quân
Con kính lạy ngài Bản gia thổ địa Long Mạch
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn thần
Con kính lạy ngài tiền hậu địa chủ tài thần
Con kính lạy các Tôn thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là:……….
Ngụ tại:……….
Hôm nay là ngày…… tháng…… năm…., tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Chúng con thành tâm kính mời: ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa. Long Mạch Tôn thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính thần, các vị Tôn thần cai quản trong khu vực này. Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời thương xót thương tín chủ giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín
chủ chúng con toàn gia an lạc công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật
Nam mô a di Đà Phật!
Văn khấn gia tiên ngày rằm
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
Con kính tay Cao Tằng Tổ khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá, Đệ Huynh, Cô
Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại
Tín chủ (chúng) con là:……….
Ngụ tại:……….
Hôm nay là ngày…… tháng…… năm….
Tín chủ chúng con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch,
Tài Thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ………………, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về, chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng. Xin các ngài độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng vinh quang thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Kết luận
Cúng rằm là một trong những nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt, thể hiện sự tôn kính đối với thân linh, tổ tiên, ông bà và khát vọng hướng thiện, tu tập tinh thần. Duy trì phong tục cúng ngày rằm sẽ góp phần gìn giữ, phát huy những giá trị tốt đẹp của cha ông để truyền dạy cho thế hệ mai sau.
Leave a Comment